Tesla Giới Thiệu Một Mô Hình Kinh Doanh Chưa Từng Có Trước Đây
Các hãng xe ô tô nổi tiếng trên thế giới luôn tìm cách móc túi khách hàng bằng cách liên tục ra các dòng xe mới và để có được các tính năng mới này, khách hàng phải bỏ tiền ra mua xe mới. Ben cạnh đó, các hãng xe này cũng móc túi khách hàng thường xuyên bằng các dịch vụ bảo trì và phụ tùng. Tesla làm hoàn toàn ngược lại.
(Tỷ phú Elon Musk và chiếc xe điện Tesla. Ảnh. Tesla)
Với những cải tiến được thực hiện liên tục và cập nhật thẳng vào một chiếc xe đã bán ra, Tesla giúp bạn có thể tiết kiệm được hàng chục hoặc thậm chí hàng trăm nghìn đô la khi sở hữu bất cứ dòng xe nào của Tesla. Mô hình kinh doanh này trái ngược hoàn toàn với phương thức của những hãng sản xuất ô tô khác khi bạn phải mua hẳn một chiếc xe mới để sở hữu những tính năng mới được cập nhật!
Một trong những lý do chính khiến tesla đánh bại các đối thủ cạnh tranh của mình là việc tạo ra giá trị cho khách hàng.
Tesla cung cấp giá trị cho khách hàng trên từng sản phẩm theo cách chưa từng có trên thế giới. Không phải chỉ là những tính năng đảm bảo an toàn, tạo ra niềm vui khi lái xe hoặc độ êm khi di chuyển, giá trị lớn nhất mà Tesla tạo ra là tiết kiệm số tiền mà bạn phải bỏ ra.
Điều đang diễn ra tại thời điểm này không phải là cuộc thi về việc công ty nào sản xuất được xe chạy hoàn toàn bằng điện (BEV) với các thông số kỹ thuật tốt nhất, khả năng chạy xa nhất, hiệu suất tốt nhất hay có thời gian sạc nhanh nhất, cũng không phải là cuộc thi giữa BEV và hệ thống truyền động ga / xăng / dầu, mà là cuộc thi giữa các mô hình kinh doanh. Ngay khi Tesla bắt đầu hoạt động, Elon Musk đã chọn cách tiếp cận khác hẳn các hãng sản xuất ô tô khác, và chính điều đó đã tạo nên sự khác biệt.
(Tesla Cybertruck. Ảnh: Tesla)
Sự khác biệt này thể hiện ở mức vốn hóa thị trường cao của Tesla hiện nay [TSLA] dù số lượng xe bán ra chưa cao. Các nhà đầu tư chắc đã nhìn thấy được sự vượt trội mà mô hình kinh doanh này mang lại. Giá trị gia tăng của Tesla tạo ra cho khách hàng trên mỗi thiết bị cao hơn bất kỳ đối thủ cạnh tranh nào trên thị trường, và cũng chính là yếu tố cực kỳ quan trọng mang đến sự thành công cho một doanh nghiệp. Tại sao khách hàng phải trả nhiều tiền hơn để mua sản phẩm từ công ty đối thủ khi họ nhận được các khoản lợi tài chính tốt hơn tại Tesla? Tesla cung cấp dịch vụ gia tăng trị giá hàng chục nghìn hoặc thậm chí hàng trăm nghìn đô la trên mỗi chiếc xe cho khách hàng trong vòng 10 năm mà không ai có thể cạnh tranh lại.
Tesla là nhà sản xuất duy nhất trên thế giới liên tục cải tiến phương tiện đã bán ra hoàn toàn miễn phí trong khi những hãng khác chỉ đơn giản bán ra một mẫu xe mới có cải tiến không đáng kể với mức giá cao hơn hẳn. Với một bộ phần cứng được đầu tư kỹ lưỡng, một chiếc Tesla có thể được cải tiến thông qua các bản cập nhật phần mềm qua mạng. Bên cạnh đó, những thay đổi nhỏ trên phần cứng cũng được âm thầm thực hiện và không được quảng cáo rầm rộ. Máy tính Autopilot mẫu mới nhất cũng là một ví dụ điển hình về việc điều chỉnh miễn phí phương tiện cũ để đảm bảo xe của bạn luôn luôn hợp thời.
Nhiều cải tiến liên tục về phần cứng có thể cập nhật vào xe hiện có, tuy nhiên có những thây đổi phần cứng chỉ có ở xe mới. Nhưng đối với giá trị được tạo ra cho khách hàng thì điều đó không quan trọng, miễn là giữ được sự tương đồng giữa giá trị xe đã qua sử dụng của Tesla và giá trị xe mới của các công ty cạnh tranh. Điều này sẽ được giải thích rõ hơn ở phần sau của bài viết. Kết luận: phần cứng và phần mềm của xe Tesla ngày càng hoàn thiện và đa số các cập nhật này đều miễn phí.
Phương pháp kinh doanh độc đáo của Tesla là điểm khác biệt chính đối với các mẫu xe được phát hành hàng năm. Các hình thức kinh doanh thông thường đảm bảo người tiêu dùng có được mẫu xe mới nhất và tuyệt vời nhất trong nhiều thập kỷ và tất nhiên, họ phải trả một cái giá đắt cho nó – bỏ ra một khoản tiền mua một chiếc xe hoàn toàn mới. Mô hình kinh doanh này cũng đẩy mạnh doanh số bán hàng mỗi năm, cho phép nhà sản xuất liên tục bán ra những dòng xe mới trong hơn 100 năm qua vì khách hàng muốn các tính năng mới nhất và tuyệt vời nhất như quảng cáo. Tiếp thị và quảng cáo cũng đóng một vai trò quan trọng trong sự thành công của của các hãng xe này. Họ đảm bảo sự chuyển đổi và dòng doanh thu ổn định từ một khách hàng cũ đã bán chiếc xe đã qua sử dụng cho những người không có khả năng mua một chiếc xe mới hoàn toàn. Chiếc xe đã qua sử dụng này tạo ra thêm doanh thu hậu mãi với các dịch vụ và phụ tùng thay thế.
Thay vào đó, Tesla quyết định sản xuất một bộ phần cứng có thể được cải tiến với các bản cập nhật phần mềm liên tục. Mô hình kinh doanh này đòi hỏi kiến trúc tích hợp lấy IT làm trung tâm và phương pháp 'ô tô được xây dựng xoay quanh một máy tính'. Đây rõ ràng là phương pháp ưu việt hơn vì với tư cách là người tiêu dùng, bạn sẽ luôn có được một chiếc xe với những tính năng mới bất kể bạn đã sở hữu nó bao nhiêu năm. Dường như xe Tesla không bao giờ già đi. Vì lý do đó, bạn không sở hữu các mẫu xe Tesla với năm sản xuất, thay vào đó xe của bạn sẽ có một phiên bản phần mềm và phiên bản đó mô tả tình trạng hiện tại của xe. Phiên bản phần mềm này, không phải năm sản xuất, mô tả những tính năng mà chiếc xe có và không có, và phiên bản này luôn được cập nhật miễn phí để nâng cấp xe của bạn.
Điều này thật sự không thể so sánh với điện thoại thông minh. Trong thị trường đó, bạn vô hình bị buộc phải mua một chiếc điện thoại thông minh mới từ thương hiệu mà bạn ưa thích bởi vì bạn muốn sở hữu một chiếc điện thoại đầy đủ các tính năng mới nhất, hoặc bạn chấp nhận tiếp tục gắn bó với chiếc điện thoại cũ có các tính năng lỗi thời. Cách tiếp cận của Tesla thì khác hẳn. Bởi vì cách này mới và khác biệt nên nhiều người vẫn chưa hiểu rõ và còn hiểu sai hệ quả của nó. Tesla là công ty bị hiểu lầm nhiều nhất trên thế giới. Thậm chí tại thời điểm hiện tại, với mức độ phủ sóng mạnh mẽ liên tục trên các phương tiện truyền thông cùng sự nghiên cứu kỹ càng từng ngóc ngách của hàng ngàn nhà phân tích để hiểu giá trị vốn hóa thị trường, hầu như không ai hiểu được cơ bản về mô hình kinh doanh của họ.
(Biểu đồ xe bị mất giá sau 3 năm. Xe Tesla chỉ bị mất giá 10,2%, các xe khác tương tự mất giá trung bình khoảng 50%)
Cách tiếp cận của các nhà sản xuất ô tô hiện nay là hợp lý xưa nay bằng cách sản xuất & bán các mẫu xe có tính năng phần cứng nâng cao và kiếm tiền trên mỗi chiếc xe bán ra được, bên cạnh đó, họ còn kiếm tiền từ các phụ tùng và dịch vụ hậu mãi. Đội xe đã qua sử dụng của họ trên toàn cầu là những con bò bị họ vắt cạn sữa cho đến khi chúng chết vì tai nạn hoặc chết vì già nhiều năm sau đó. Nếu không có các hoạt động kinh doanh hậu mãi, hầu hết các nhà sản xuất ô tô sẽ không có lãi về mặt cơ cấu. Nguồn thu từ các đội xe đang chạy trên đường là rất lớn và quan trọng hơn nhiều đối với lợi nhuận của họ so với doanh số bán xe mới.
Tesla không có đội xe trên đường hùng hậu hay hoạt động kinh doanh hậu mãi, vậy làm sao nó có thể kiếm được lợi nhuận, đặc biệt là khi cung cấp miễn phí những cải tiến liên tục cho xe? Nếu bạn không có câu trả lời cho câu hỏi này, vậy bạn vẫn chưa hiểu Tesla đang làm gì.
Xe điện (BEV) là loại xe không bị hao mòn nhiều so với xe có động cơ đốt trong. Loại xe đốt trong chịu áp lực rất lớn, với khí nổ liên tục bên trong gây áp lực lên nhiều bộ phận trong xe cho đến khi những bộ phận đó chịu hết nổi và cần được thay thế. Nhiều bộ phận cần được chăm sóc liên tục và phải thay đi đổi lại nhiều lần để xe tiếp tục hoạt động. Toàn bộ ngành công nghiệp với chuỗi cung ứng, dịch vụ và sản xuất riêng biệt đã tồn tại trong 100 năm rất tốt nhờ hoạt động kinh doanh hậu mãi này, tạo ra lợi nhuận nhiều hơn so với việc cung cấp sản xuất xe mới.
Nếu không có doanh thu sau bán hàng, ngành công nghiệp ô tô sẽ không có lãi. Một đội xe hùng hậu với 1,33 tỷ chiếc đang chạy trên thế giới cần được sửa chữa và bảo dưỡng mỗi ngày. Một chiếc xe điện (BEV) không cần nhiều dịch vụ hậu mãi và thường có tuổi thọ lớn. Hiện nay, Tesla đã có thể cung cấp pin năng lượng có tuổi thọ kéo dài gần 2 triệu km. Đây là một phương tiện có tuổi thọ cao hơn gấp hai lần so với xe chạy bằng ga / xăng / dầu với chi phí thấp.
Nếu giờ bạn vẫn nghĩ doanh thu và lợi nhuận của Tesla thấp, thì bạn đang nghĩ sai. Tesla là một trong những nhà sản xuất ô tô có lợi nhuận cao nhất trên thế giới. Làm sao có thể?
(Một bãi xe của Tesla ở cảng San Francisco, Mỹ, đang chờ xuất cảng sang Châu Âu. Ảnh: Tesla)
Đáp án khá đơn giản. Nhà sản xuất xe chạy bằng ga / xăng / dầu chỉ bán một chiếc xe mới nếu người mua trong nhóm phân khúc ô tô cụ thể cần một chiếc để thay thế hoặc muốn có một mẫu xe mới và tốt nhất hiện nay. Thị trường các công ty ô tô hiện nay đã bão hòa với nhu cầu khoảng 70–90 triệu xe mỗi năm. Với dự kiến sản xuất 20 triệu xe Tesla mỗi năm, Tesla có thể chiếm khoảng 25% thị trường hàng năm. Chỉ riêng điều đó đã có thể làm mức tăng doanh thu lớn nhất thế giới từng thấy trong phân khúc ô tô và có thể đồng nghĩa với doanh thu và lợi nhuận dài hạn.
Lợi nhuận và doanh thu kiếm được từ một chiếc Tesla sẽ lớn hơn nhiều so với bất kỳ chiếc xe động cơ đốt trong (ICE) nào từng sản xuất, bởi vì Tesla không chỉ đơn giản bán một chiếc xe mà còn cả phần mềm xe, mạng lưới sạc pin năng lượng, bảo hiểm xe, mái lợp năng lượng mặt trời, tấm pin năng lượng, và một vài thứ khác. Tất cả những thứ này đều cần phần mềm, và phần mềm đang ăn nên làm ra trên thế giới, với tỷ suất lợi nhuận cực kỳ cao.
Nhìn chung, Tesla cung cấp một hệ sinh thái đang phát triển bao gồm các sản phẩm và dịch vụ có tỷ suất lợi nhuận cao có thể được đóng gói và cấu trúc để làm cho chúng trở nên hấp dẫn đặc biệt đối với người tiêu dùng. Trong một khảo sát ở Đức được thực hiện cách đây vài tuần, Tesla đã hỏi khách hàng về sở thích của họ khi mua một gói bao gồm mái ngói năng lượng mặt trời và pin gia đình đi kèm. Hầu hết mọi người điều thích.
Chi phí pin và sản xuất giảm nhanh hơn dự đoán, tỷ suất lợi nhuận cũng đang tăng nhanh chóng và tốc độ đổi mới thuần túy trong sản xuất và công nghệ mới cho chúng ta biết rằng có thể giảm thêm bao nhiêu chi phí và tăng bao nhiêu lợi nhuận. Đối thủ cạnh tranh không thể dễ dàng sao chép tất cả những điều này, và do đó, được xem như một hào bảo hộ khổng lồ cho Tesla.
Thậm chí nếu bạn chỉ muốn tìm kiếm một chiếc ô tô mà không đặt nặng các dịch vụ và sản phẩm khác thì mua một chiếc xe Tesla vẫn có thể đáng giá hơn nhiều so với bất kỳ chiếc nào khác trên thị trường, bởi vì nó không “già” đi như những chiếc xe bình thường và vẫn mãi ổn định phong độ.
(Bộ sản phẩm xe điện + mái ngói năng lượng mặt trời + pin. Ảnh: Tesla)
Số tiền mà người tiêu dùng tiêu tốn vào ngành công nghiệp ô tô ngày nay khi liên tục mua các mẫu xe mới và chi trả cho các nhu cầu hậu mãi sẽ mất vĩnh viễn, nhưng với Tesla, giá trị vẫn nằm trong chiếc xe của bạn và điều này cũng được minh chứng qua giá trị bán lại cao của xe.
Bạn có thể tính toán giá trị này trên nhiều dòng xe khác nhau sau đó so sánh với một chiếc Tesla, tuy nhiên trong mọi trường hợp, giá trị tiết kiệm được trong hơn 10 năm sẽ là hàng chục nghìn hoặc hàng trăm nghìn đô la.
Dữ liệu thống kê cho thấy đối với một chiếc ô tô mới trong năm đầu tiên sẽ mất trung bình 24% giá trị, nhưng Tesla Model 3 chỉ mất 10,2% sau 3 năm, tức trung bình 3,4% mỗi năm. Tức là giá trị chênh lệch trung bình là khoảng 20% trong năm đầu tiên sở hữu.
Nếu bạn muốn có một mẫu xe mới nhất, tốt nhất được trang bị chức năng hiện hành nhất, chẳng hạn mới như một chiếc Tesla, bạn sẽ phải bán chiếc xe cũ của mình, chấp nhận lỗ 20% và mua một trong những mẫu xe mới nhất. Nếu trong 10 năm bạn cứ mua đi bán lại như vậy, bạn sẽ mất 200% giá xe, bằng giá trị của 2 chiếc xe mới. Đó là một khoản tiền quá lớn.
Với 1,33 tỷ xe được trao đổi trên toàn thế giới, Tesla trở thành nhà sản xuất ô tô giúp người tiêu dùng tiết kiệm nhiều tiền hơn bất kỳ ai. Do vậy Tesla không bao giờ trong tình trạng thiếu cầu. Hãng sẽ bán ô tô với tỷ suất lợi nhuận cao trong nhiều thập kỷ, bởi vì Tesla giúp khách hàng tiết kiệm hoàn lại nhiều hơn mức đó, và nếu cần hãng có thể định mức giá tối ưu cho mình. Các lựa chọn để mở rộng quy mô kinh doanh và dịch vụ bổ sung làm cho các phương tiện có tuổi thọ lâu dài, bền vững hiện vẫn bị đánh giá thấp và vẫn là một cơ hội lớn chưa được khai thác hết - và Tesla đang tận dụng cơ hội này. Chỉ riêng dữ liệu xe thu thập được đã trị giá hàng tỷ đô và với các dịch vụ giải trí tăng thêm trong xe, Tesla có thể tăng doanh thu đáng kể với tỷ suất lợi nhuận lên đến 90% nếu muốn.
Khách hàng quan tâm đến tiền trong túi họ và Tesla thì quan tâm đến khách hàng của mình. Thay vì lấy tiền của người tiêu dùng, Tesla đang hoàn lại cho họ số tiền mà các công ty xe hơi khác dựa vào để móc túi và ráng tồn tại trụ lại trên thị trường. Chi tiết nhỏ này sẽ tạo ra áp lực kinh doanh rất lớn đối với ngành công nghiệp ô tô hiện nay.
Nếu bạn bán xe mà không cung cấp các cải tiến miễn phí với các cập nhật liên tục, bạn sẽ không thể kinh doanh lâu dài được hoặc nếu trụ được thì cũng ngày càng bị thu hẹp cho đến khi tên tuổi của hãng không còn tồn tại nữa.
Những người thông minh hơn tôi có thể đặt một cái tên hoa mỹ hơn cho mô hình này, riêng tôi, tôi gọi đơn giản là “Hiệu ứng Tesla”.
ELON MUSK và BẤT ĐỘNG SẢN Tú Uyên
(theo Alex Voigt, Cleantechnica)
--------------------
Nếu các bạn thấy bài viết có ích, hãy ủng hộ chúng tôi bằng cách SHARE và ấn nút LIKE trang FB Fanpage ở bên dưới để chúng tôi tiếp tục cập nhật nhiều tin bài có ý nghĩa cho các bạn!
--------------------
VnInvestors.com - Diễn Đàn Nhà Đầu Tư Việt Nam Toàn Cầu!
----------------
Tài trợ
