Tại sao dịch lại không bùng phát ở các nước Phật giáo Đông Nam Á?
Đông Nam Á là một trong những nơi bí ẩn nhất của đại dịch toàn cầu. Tại sao những đất nước mà số người theo đạo Phật chiếm đa số như Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam lại kiểm soát dịch rất tốt dù nằm gần Trung Quốc - tâm dịch Covid-19 và Ấn Độ - một trong những nơi mà dịch bệnh đang hoành hành rất mạnh.
(Hình: Paul Pateman / The Economist)
Việt Nam là một minh chứng điển hình cho bí ẩn này, là quốc gia có 97 triệu dân nhưng lại không có ca tử vong nào do Covid-19. Thái Lan, với dân số 70 triệu dân, chỉ có 58 ca tử vong và không có ca lây nhiễm cộng đồng nào trong hơn 40 ngày. Ở Myanmar, chỉ có 6 ca tử vong trong số 317 ca nhiễm bệnh, điều tương tự cũng diễn ra tại Campuchia (141 ca dương tính) và Lào (19 ca). Trong khi ở những quốc gia dịch bệnh đang bùng phát như quần đảo Indonesia (khoảng 68.100 ca nhiễm) hiện đã có 3.400 ca tử vong và Philippines (50.400 ca nhiễm) với 1.300 người chết.
Thành công của Việt Nam là điều dễ dàng giải thích nhất. Việt Nam luôn nghi ngờ Trung Quốc, vị láng giềng phương Bắc của mình. Nguyên nhân bắt nguồn từ lịch sử hàng ngàn năm trước, theo bản năng, người dân Việt Nam luôn nghi ngờ lời đảm bảo của Trung Quốc, thậm chí đã tiến hành tấn công mạng để thu thập được nhiều thông tin đáng tin cậy hơn về dịch bệnh. Đồng thời cũng đóng cửa biên giới rất sớm với Trung Quốc và dùng quyền lực Chính phủ để kiểm soát dịch bệnh, thực hiện cách ly đối với những ca nghi nhiễm.
Chính phủ Thái Lan tuy không có bộ máy chính trị quyền lực cho công tác chống dịch như Trung Quốc hay Việt Nam, nhưng chất lượng chăm sóc y tế tuyệt vời của Thái Lan đã và đang khiến quốc gia này trở thành điểm đến nổi tiếng toàn cầu về du lịch y tế. Ngoài ra, Chính phủ nước này cũng đã nhanh chóng thiết lập một đội đặc nhiệm đáng tin cậy nhằm đối phó với dịch bệnh. Chính những điều trên đã giúp Thái Lan kiểm soát dịch thành công dù là quốc gia nằm rất gần biên giới Trung Quốc.
Tiếp xúc giữa người với người có thể khiến cho dịch bệnh lây lan nhanh hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, điều này đã không xảy ra ở Lào - đất nước quá nhỏ để chống lại sự áp bức của Trung Quốc; Myanmar - nơi tràn ngập các thương nhân và nhà buôn Trung Quốc; và Campuchia - nơi có người đứng đầu, Hun Sen, là nhà cổ động Trung Quốc lớn nhất khu vực. Tất cả đều không đóng cửa biên giới với Trung Quốc ngay cả khi đại dịch đang lan rộng. Thậm chí, ông Hun Sen đã cố ý đến Bắc Kinh vào tháng 2, cao điểm của đại dịch; Thái Lan đã chào đón những du khách Trung Quốc vào tháng 3; hay biên giới đầy kẻ hở của Myanmar và Trung Quốc. Vậy tại sao những nguyên nhân trên lại không khiến cho đại dịch bùng nổ ở Đông Nam Á?
LÚC NÀO NÊN MUA VÀO?Nhiều người nghi ngờ rằng đại dịch đã và đang bùng phát tại những quốc gia Đông Nam Á kể trên, nhưng lại bị Chính phủ ở những quốc gia này che giấu. Xét nghiệm cực kỳ bị hạn chế ở Campuchia, Lào, và Myanmar. Tuy nhiên, theo Frank Smithuis tại tổ chức Hành Động Y Tế Myanmar - một tổ chức từ thiện với nhiều phòng khám trên khắp đất nước, cho rằng nếu trường hợp lây nhiễm quy mô lớn diễn ra thì tổ chức của ông đã chú ý đến. Theo ông, việc che giấu Covid-19 bùng nổ - đặc biệt là ở Myanmar, “đất nước tin đồn số 1” thế giới là hoàn toàn vô lý. CDC của Hoa Kỳ cũng cử chuyên gia sang Việt Nam và cũng xác định là không có sự che giấu nào.